Niedawno pisałam o wschodnim kalendarzu i powiązanym z nim horoskopem zwierzęcym. Dla porównania zamieszczam też nazwy znaków zodiaku pochodzące od gwiazdozbiorów.
зодиак белгиси – znak zodiaku
Кой – Baran
Букачар – Byk
Эгиздер – Bliźnięta
Бөйөн – Rak
Арстан – Lew
Бийкеч – Panna
Тараза – Waga
Чаян – Skorpion
Жаачы – Strzelec
Текечер – Koziorożec
Суу куяр – Wodnik
Балык – Ryby
Ciekawie przedstawia się sprawa z Rakiem i Skorpionem. Według kirgisko-rosyjskiego słownika K. Judachina słowo бөйөн oznacza nie raka, lecz jadowitego pająka, a złożenie бөйөн-чаян to zbiorowe określenie jadowitych owadów i pajęczaków. Samo słowo чаян to dosłownie skorpion, a суу чаяны… – rak, czyli „wodny skorpion”.
A czy używane są nazwy znaków „Токту” i „Суукуйду”?
Суу куйду (pisane rozłącznie) – tak, rzeczywiście jest często spotykane i w horoskopach, i w języku potocznym.
Токту – nie. Według słownika Judachina токту to jarka, czyli młoda owca, ale nie zodiakowy baran.
Rozwinięcie tematu (po kirgisku) jest tutaj, na stronie gazety Super.kg. Docent Ryskuł Dżołdoszow z Narodowej Akademii Nauk Kirgistanu pisze, że суу куяр i суу куйду są prawidłowe, ale podaje też określenia суу пери i көнөк (podstawowe znaczenie көнөк to rodzaj skórzanego naczynia). Dżołdoszow podaje też, że określenie көнөк pojawiło się w „Zbawiennej wiedzy” Jusupa Bałasaguni, turkijskiego (ujgurskiego?) pisarza z XI w. – tego samego, który jest patronem Kirgiskiego Uniwersytetu Narodowego.