Panem ptaków Buudajyk

unia azjatyckaDziś Światowy Dzień Ptaków, który obchodzi też Unia Azjatycka, a więc okazja do przedstawienia kolejnego ważnego ptaka w kirgiskiej kulturze (wcześniej pisałam o Ak-Szumkarze i Ałpkarakuszu). Ten dzisiejszy jest znany zwłaszcza z powiedzenia „Panem ptaków – Buudajyk, panem psów – Kumajyk” (куш төрөсү – буудайык, ит төрөсү – кумайык).

Więcej

Tygrysy w eposie „Manas”

unia azjatyckaUnia Azjatycka pisze dziś o tygrysach. Z tej okazji wracam do eposu o Manasie. Przypominam, że już kiedyś wspominałam o jednym z zawartych w nim motywów tygrysa – przy okazji cudownych narodzin Manasa, przed którymi jego matka zapragnęła zjeść serce tygrysa lub, według innej wersji, lwa. Ale w eposie o tygrysach jest więcej, choć niekoniecznie dosłownie.

Więcej

Koń skrzydłami bohatera

Akkuła

Jak głosi kirgiskie przysłowie, ат эрдин канаты – koń skrzydłami bohatera. Dziś przez Unię Azjatycką galopują mityczne konie. W turkijskim kręgu kulturowym jest takich pod dostatkiem; ba, ukazała się nawet osobna książka na ten temat. O wszystkich nie napiszę, trzeba więc wybrać dwóch. W pierwszej kolejności nasuwa się Akkuła (Аккула), koń Manasa.

Więcej

Kirgiskie przekleństwa w eposie „Manas”

Sierpniowa edycja „W 80 blogów dookoła świata” dotyczy przekleństw. W kirgiskim, tak jak w innych językach turkijskich, można je uznać niemalże za odrębny gatunek literacki, powiązany z literaturą epicką i tradycyjnymi wierzeniami Kirgizów. Nie mam tu na myśli wulgaryzmów, lecz niebagatelną sztukę życzenia źle wrogowi czy komukolwiek, kto akurat naraził się mówiącemu.

Więcej

Manas po angielsku, czyli opowieść o niezwykłym tłumaczu

Pisałam tu nie raz o kirgiskim eposie „Manas”, podkreślając, że jest to prawdopodobnie najdłuższy utwór tego gatunku na świecie. Już samo spisanie go było nie lada wyzwaniem, jako że trylogia o Manasie, Semeteju i Sejteku przez wieki była przekazywana wyłącznie ustnie. Tłumaczenie takiego dzieła mogłoby wydawać się zgoła niemożliwe, a jednak znaleźli się śmiałkowie, którzy się tego podjęli. Dziś piszę o Walterze Mayu, który przełożył epos na angielski.

Więcej