Nie raz zastanawiałam się, jak jest Boże Narodzenie po kirgisku. Teraz, gdy Święta tuż-tuż, nie będę dłużej zwlekać z tym tematem, choć nie udało mi się dotrzeć do jednoznacznej odpowiedzi na to pozornie proste pytanie.
Mimo że większość ludności Kirgistanu wyznaje islam, Boże Narodzenie według obrządku prawosławnego (7 stycznia) jest w tym kraju dniem ustawowo wolnym od pracy. W kalendarzu świąt państwowych dzień ten jest określany po rosyjsku jako Рождество, natomiast po kirgisku jako Иса пайгамбардын туулган күнү, czyli Dzień Narodzin Proroka Jezusa. Kirgiska nazwa tego święta reprezentuje więc muzułmański punkt widzenia, według którego Jezus (Isa) nie jest Bogiem, lecz jednym z proroków. W sensie chrześcijańskim zapewne funkcjonuje tylko rosyjskie słowo Рождество, jak też podaje słownik Judachina. Jeśli istnieją jeszcze inne określenia, będę wdzięczna Czytelnikom za pomoc.
Warto też przyjrzeć się nazwom Bożego Narodzenia w innych językach turkijskich. Po kazachsku jest podobnie, jak po kirgisku: chrześcijańskie Рождество i muzułmańskie Иса пайғамбардың туған күні. Po tuwińsku, gdzie na język nie nałożyły się wpływy islamu, zamiast proroka jest Bóg: Иисус Христос бурганның төрүттүнген хүнү, czyli Dzień Narodzin Boga Jezusa Chrystusa.
W kilku innych językach, do których chrześcijańskie święta dotarły również poprzez Rosjan, słowo Рождество zostało znacznie przekształcone przez odmienną fonetykę. Tak jest w baszkirskim (Раштыуа), czuwaskim (Раштав), jakuckim (Ороһуоспа) i tatarskim (Раштуа).
W niektórych językach widać zapożyczenia z arabskiego „mawlid”, czyli urodziny Proroka: Milad po azersku, Milât Mortusu po turecku i Mavlud po uzbecku. Jednakże w języku tureckim najczęstszym określeniem jest Noel – od francuskiego Noël pochodzącego z kolei od łacińskiego Christi Natalis. Spotykane są też nazwy Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş. Warianty występują także w uzbeckim: Tugʻilish Bayrami i Muborak Tugʻilish.
Wszystkim Czytelnikom życzę zdrowych, spokojnych i pełnych nadziei Świąt Bożego Narodzenia, radości z czasu spędzanego z najbliższymi i ciekawych prezentów pod choinką. A na życzenia noworoczne przyjdzie jeszcze czas, gdyż jest to kolejny temat, który chcę poruszyć w kontekście języka.
Super wpis, bardzo ciekawe porównanie!