Miejscownik (жатыш жөндөмө) w kirgiskiej deklinacji ma nieco szerszy zakres, niż w polskiej. Odpowiada na pytania кайда? (gdzie?) кимде? (u kogo?) эмнеде? (koło czego?) кайсы жерде? (w którym miejscu?) качан? (kiedy?). W zdaniu pełni funkcję okolicznika miejsca lub czasu. Tworzy się go poprzez dodanie przyrostka –да, który występuje w 12 wariantach.
|
Ostatnia samogłoska tematu rzeczownika |
||||
|
а, аа, ы, у, уу |
э, ээ, е, и |
о, оо |
ө, өө, ү, үү |
|
|
Rzeczownik zakończony samogłoską lub dźwięczną spółgłoską |
-да |
-де |
-до |
-дө |
|
Rzeczownik zakończony bezdźwięczną spółgłoską |
-та |
-те |
-то |
-тө |
|
Rzeczownik z przyrostkiem posesywnym -ы, -сы, -ныкы (i wszystkimi wariantami tych przyrostków) |
-нда |
-нде |
-ндо |
-ндө |
A teraz przykłady. Uwaga: mimo że podręczniki podają formę -ндо jako jedną z możliwych do zastosowania po przyrostku posesywnym zakończonym samogłoską i że sama zamieściłam ją w powyższej tabeli, w praktyce nie jest ona używana. Po prostu nie ma takiego przyrostka posesywnego, do którego pasowałoby -ндо. Zgodnie z harmonią samogłosek musiałby on kończyć się na „o”, a żaden przyrostek posesywny tak się nie kończy.
-да
унаа – samochód
унааларда – w samochodach
-де
бейшемби – czwartek
бейшембиде – w czwartek (jest to poprawna forma, choć częściej mówi się бейшемби күнү)
-до
Токон – Tokon (imię)
Токондо – u Tokona
-дө
үй – dom
(менин) үйүмдө – w moim domu
-та
сабак – lekcja
сабакта – na lekcji
-те
Бишкек – Biszkek
Бишкекте – w Biszkeku
-то
Ош – Osz
Ошто – w Oszu
-тө
өкмөт – rząd
өкмөттө – w rządzie
-нда
Кыргыз Республикасы – Republika Kirgiska
Кыргыз Республикасында – w Republice Kirgiskiej
-нде
түрк тили – język turecki
түрк тилинде – po turecku
-ндө
алардын сүрөттөрү – ich zdjęcia
алардын сүрөттөрүндө – na ich zdjęciach
