5 pytań do blogera – o języku kirgiskim i Kirgistanie

Dziś zapraszam do czytania wpisu, który jest częścią projektu „W 80 blogów dookoła świata”, organizowanego przez facebookową grupę „Blogi językowe i kulturowe”. Jest to już 10 edycja, ja zaś biorę w niej udział po raz pierwszy, gdyż dopiero od niedawna należę do grupy. Projekt polega na tym, że wszyscy uczestnicy równocześnie publikują wpisy na ustalony wcześniej temat – dziś brzmi on „5 pytań do blogera”.

1. Największy sukces odnośnie nauki języka

Jako że do opanowania języka kirgiskiego jeszcze mi daleko, za największy związany z nim sukces uważam ten blog. Był to pomysł na samodzielną naukę, który dojrzewał w mojej głowie chyba z pół roku, zanim wreszcie zdecydowałam się zacząć. Teraz, po kilkunastu miesiącach blogowania, jestem pewna, że było warto (podsumowanie pierwszego roku jest tutaj). Choć taka forma nauki ma swoje wady i braki, jest dla mnie idealnym sposobem usystematyzowania wiedzy i mobilizuje do dalszych poszukiwań.

2. Słowo, które ciężko jest przetłumaczyć na język polski

Słowa, które wybrałam, zdecydowanie nie da się przetłumaczyć na polski jednym słowem, lecz w sposób opisowy – jak najbardziej. Jest to мүчөл, pojęcie obecne w kulturze Kirgizów i innych narodów turkijskich. Według ich wierzeń życie człowieka dzieli się na cykle związane z dwunastoletnim kalendarzem zwierzęcym. Мүчөл oznacza więc jeden taki cykl. Pierwszy мүчөл wypełnia się, gdy człowiek kończy trzynaście lat, każdy kolejny trwa dwanaście lat. Rok ukończenia kolejnego cyklu, zwany мүчөл жыл, jest uważany za niezwykły okres w życiu, który może przynieść człowiekowi różne zmiany, ale też czyni go podatnym na wszelkie zagrożenia. Kto wkracza w taki rok, powinien szczególnie dbać o zdrowie i spełniać dobre uczynki.

3. Ulubione motto, cytat, powiedzenie w języku kirgiskim

Сен баарын жесеӊ болот, бирок баарын билсеӊ болбойт.
Możesz wszystko zjeść, ale nie jesteś w stanie wszystkiego wiedzieć.

Może nie jest to typowo ulubione powiedzenie, ale mam powody, dla których zapadło mi w pamięć. Otóż jest to pierwsze zdanie w języku kirgiskim, które miałam okazję usłyszeć. Dawno, dawno temu byłam na Erasmusie w Niemczech i wśród całej różnorodności moich sąsiadów z akademika byli też Kirgizi – pierwsi, jakich miałam okazję poznać. Powiedzenie usłyszałam właśnie od jednego z nich, najpierw po niemiecku, potem dopiero po kirgisku. Wtedy jeszcze nie śniło mi się o żadnych bliższych powiązaniach z Kirgistanem ani tym bardziej o tym, że będę kiedyś prowadzić taki blog, ale zainteresowanie Azją Środkową zawdzięczam właśnie tym znajomościom z Niemiec.

4. Miejsce w Kirgistanie, którego jeszcze nie widziałam, a chcę zobaczyć

Takich miejsc jest dużo, a skoro mam się zdecydować na jedno, niech będzie to wieża Burana (Бурана мунарасы) – minaret ocalały z X-XI-wiecznego meczetu, znajdujący się w okolicy miasta Tokmok w obwodzie czujskim. Owiana legendami wieża nie jest bowiem pozostałością pierwszego lepszego meczetu. Jest to jedyny budynek, który zachował się z całego średniowiecznego miasta Bałasagun, które było stolicą istniejącego na tych terenach w X-XIII w. państwa Karachanidów. Taki obiekt jest więc szczególnie cenny, zwłaszcza w kraju, który słynie przede wszystkim z walorów przyrodniczych, a nie z zabytków.

Bałasagun, leżący przy jednej z odnóg Jedwabnego Szlaku, był jak na te czasy dużym i gwarnym miastem, odwiedzanym przez liczne karawany. W okresie rozkwitu liczył nawet 16 tysięcy mieszkańców. Dziś wieża Burana, choć leży nieco na uboczu, nadal znajduje się w pobliżu ruchliwej trasy prowadzącej ze stolicy Kirgistanu nad jezioro Issyk-kul.

5. Jaką jedną rzecz z Kirgistanu wzięłabym ze sobą na bezludną wyspę i dlaczego?

Kazan (казан) – żeliwny garnek o grubych ściankach i zaokrąglonym dnie, znany w całej Azji Środkowej, na Kaukazie, w Rosji, Turcji, na Bałkanach… Rzecz genialna w swojej prostocie, naczynie nie do zdarcia, w którym można ugotować wszystko. Sprawdzi się i na kuchni gazowej, i na piecu, i na prowizorycznym palenisku. Występuje w wielu rozmiarach, od niewielkich garnków po ogromne kilkudziesięciolitrowe kotły.

Jeśli ktoś z Czytelników chciałby zadać mi więcej pytań – proszę bardzo. Zachęcam także do przeczytania pytań i odpowiedzi pozostałych uczestników „W 80 blogów dookoła świata”. Do samej grupy „Blogi językowe i kulturowe” można dołączyć tu: https://www.facebook.com/groups/jezyki.kultura/ (kontakt: blogi.jezykowe1@gmail.com).

Chiny

Biały Mały Tajfun: http://baixiaotai.blogspot.com/2015/01/5-pytan-do.html

Francja

Madou en France: 5 pytań o moją Francję – http://zapistnik.blogspot.com/2015/01/5-pytan.html

Francais-mon-amour: 5 pytań do blogera – http://francais-mon-amour.blogspot.com/2015/01/5-pytan-do-blogera-w-80-blogow-dookoa.html

Love For France: Francja w pięciu pytaniach – http://loveforfrance.majakka.pl/francja-w-pieciu-pytaniach/

Francuskie i inne Notatki Niki: Pięć pytań do blogera – http://notatkiniki.blogspot.com/2015/01/piec-pytan-do-blogera-w-80-blogow.html

Blog o Francji, Francuzach i języku francuskim: Pięć pytań do… – http://francuski-przez-skype.blogspot.com/2015/01/5-pytan-do.html

Uzależnienie od francuszczyzny: 5 pytań i odpowiedzi, czyli odrobina ekshibicjonizmu… – http://aulnay-aulnay.blogspot.com/2015/01/5-pytan-i-odpowiedzi-czyli-odrobina.html

Holandia

Język holenderski – pół żartem, pół serio: 5 pytań o Holandię – http://jezykholenderski.blogspot.com/2015/01/5-pytan-o-holandie-odpowiadam.html

Niemcy

Blog o języku niemieckim: 5 pytań do blogera – http://dianakorzeb.pl/2015/01/25/w-80-blogow-dookola-swiata-5-pytan-do-blogera/

Niemiecki po ludzku: http://niemiecki-po-ludzku.blogspot.com/2015/01/w-80-blogow-dookoa-swiata-5-pytan-do.html

Niemiecka Sofa: 5 pytań do… – czyli akcja „W 80 blogów dookoła świata” – http://niemieckasofa.pl/2015/01/5-pytan-czyli-akcja-w-80-blogow-dookola-swiata/

Rosja

Rosyjskie Śniadanie: „W 80 blogów dookoła świata” # 10 ‚5 ciekawych pytań do blogera’ – http://www.rosyjskiesniadanie.pl/rozmaitosci/5-pytan-do-blogera/

Szwajcaria

Szwajcarskie Blabliblu: http://szwajcarskie-blabliblu.blog.pl/2015/01/25/5-pytan-do-czyli-petit-petit-schizofrenia/

Wielka Brytania

English my way: http://englishmyway.pl/w-80-blogow/

English with Ann: pytania do blogera czyli mój pierwszy raz – http://english-with-ann.blogspot.com/2015/01/pytania-do-blogera-czyli-moj-pierwszy.html

English-Nook: 5 pytań do blogera http://english-nook.blogspot.com/2015/01/5-pytan-do-rubelli-czyli-do-mnie.html

Head Full of Ideas: http://zglowynapapier.blogspot.com/2015/01/w-80-blogow-dookoa-swiata-5-pytan-do.html

english-at-tea: 5 pytań do blogera http://english-at-tea.blogspot.com/2015/01/5-pytan-do-blogera.html

Wietnam

wietnam.info: W 80 blogów dookoła świata – 5 pytań do blogera http://www.wietnam.info/2015/01/w-80-blogow-dookoa-swiata-5-pytan-do.html

Włochy

Studia, parla, ama: http://studiaparlaama.pl/w-80-blogow-5-pytan-do-blogera/

CiekawAOSTA: http://ciekawaosta.pl/w-80-blogow-dookola-swiata-5-pytan-blogera/

Wloskielove: https://wloskielove.wordpress.com/2015/01/25/conosciamoci-meglio-5-pytan/

---