Wcześniej pisałam już o zaimkach pytających, które służą do zadawania pytań szczegółowych: co? gdzie? jak? dlaczego? itp. Do pytań ogólnych, na które odpowiada się „tak” lub „nie”, służy partykuła pytająca -бы. Można ją nazwać odpowiednikiem polskiej partykuły „czy”. W języku kirgiskim partykuła pytająca nie stoi na początku zdania, lecz przykleja się do słowa, którego dotyczy pytanie.
Podobnie jak wszystkie inne przyrostki, partykuła -бы podlega harmonii samogłosek i jest uzależniona od zakończenia wyrazu, z którym się łączy.
|
Ostatnia głoska słowa |
Samogłoski występujące w słowie |
|||
|
а, я, ы |
е (э), и |
о, ё, у, ю |
ө, ү |
|
|
Samogłoska lub dźwięczna spółgłoska |
-бы |
-би |
-бу |
-бү |
|
Bezdźwięczna spółgłoska |
-пы |
-пи |
-пу |
-пү |
Najprostsze przykłady użycia tej partykuły to proste pytania składające się z jednego słowa, w roli którego mogą występować różne części mowy.
жакшы – dobrze
жакшыбы? – dobrze?
сен – ty
сенби? – ty?
бул – ten (ta, to)
булбу? – ten? (ta? to?)
үйдө – w domu
үйдөбү? – w domu?
жаш – młody
жашпы? – młody?
Бишкек – Biszkek
Бишкекпи? – Biszkek?
конок – gość
конокпу? – gość?
үч – trzy
үчпү? – trzy?
Więcej pytań wraz z odpowiedziami twierdzącymi i przeczącymi omówię w osobnym temacie.
