Dzisiejszy wpis został przyłączony do wielkanocnej akcji Unii Azjatyckiej. W języku kirgiskim funkcjonuje niewiele słów związanych z Wielkanocą. Nazwa tego święta – Пасха майрамы – z pewnością została zapożyczona z rosyjskiego. Zmartwychwstanie to тирилүү, a zdanie „Jezus zmartwychwstał” brzmi Ыйса тирилди.
Kultura a język
Manas i jego potomkowie, czyli najobszerniejszy epos świata
8 grudnia 2013 r. kirgiska trylogia epicka „Manas” („Манас”), „Semetej” („Семетей”) i „Sejtek” („Сейтек”) została wpisana na Listę Reprezentatywną Arcydzieł Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Choćby z tej okazji warto poświęcić jej uwagę. Kim był bohater, który w samej stolicy Kirgistanu doczekał się aż dwóch pomników?
Nooruz, czyli Nowy Dzień
W ramach Unii Azjatyckiej poruszamy dziś temat równonocy wiosennej, która wkrótce nastąpi. Choć astronomiczna wiosna przychodzi w ostatnich latach już 20 marca, 21 marca tradycyjnie pozostaje datą święta Nooruz (Нооруз). Ten dzień, obchodzony od ponad 3000 lat w Azji Środkowej, Turcji, Iranie, Afganistanie, niektórych państwach bałkańskich i kaukaskich, został uznany za oficjalne święto m. in. przez ONZ i OBWE. Jest on także wpisany na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
O majdanie i berkucie bez polityki
Główny plac Kijowa, centrum ostatnich wydarzeń na Ukrainie, a z drugiej strony – specjalne oddziały milicji. Słowa „Majdan” i „Berkut” jako nazwy własne kojarzą się teraz głównie z tym. Nie każdy wie jednak, że pochodzą z języków turkijskich. O turkijskich zapożyczeniach w ukraińskim, polskim i innych językach słowiańskich można by pisać dużo i z pewnością jest ich więcej, niż podejrzewamy.
Miłość po kirgisku
Po kirgisku miłość można nazwać na różne sposoby: ашыктык, махабат i сүйүү. Jak dotąd nie udało mi się ustalić, czy te pojęcia czymś się różnią, bo często występują jako synonimy. Mogę tylko podzielić się przykładami ich użycia.
Znaki zodiaku
Niedawno pisałam o wschodnim kalendarzu i powiązanym z nim horoskopem zwierzęcym. Dla porównania zamieszczam też nazwy znaków zodiaku pochodzące od gwiazdozbiorów.
Rok Konia nie tylko chiński
Mimo że chiński Nowy Rok zacznie się dopiero 31 stycznia, rok 2014 został już od początku ogłoszony Rokiem Konia. Zwierzęce znaki zodiaku kojarzą się przede wszystkim z kalendarzem chińskim, lecz warto wiedzieć, że Kirgizi także stosowali podobny podział czasu.
Boże Narodzenie po kirgisku i nie tylko
Nie raz zastanawiałam się, jak jest Boże Narodzenie po kirgisku. Teraz, gdy Święta tuż-tuż, nie będę dłużej zwlekać z tym tematem, choć nie udało mi się dotrzeć do jednoznacznej odpowiedzi na to pozornie proste pytanie.
Islam a język kirgiski
Większość Kirgizów to muzułmanie. Choć po pierwszych kontaktach z islamem w VIII w. przyjmowali nową religię stopniowo i zachowali wiele ze swoich wierzeń tradycyjnych, w języku kirgiskim na przestrzeni wieków wykształciło się własne słownictwo związane z islamem.