Partykuła przecząca -ба to przyrostek do tworzenia przeczenia różnych form czasownika. Partykuła ta łączy się z czasownikiem, zajmując miejsce po jego temacie, a przed przyrostkami osobowymi. W zależności od harmonii samogłosek i dźwięku na końcu tematu czasownika występuje w ośmiu wariantach.
czasownik
Przeczenie
Ten wpis ma na celu usystematyzowanie wiedzy o przeczeniu. W języku kirgiskim można tworzyć przeczenie na różne sposoby, część z nich już zdążyłam omówić, a inne dopiero na to czekają. Pomyślałam więc, że przyda się jakieś podsumowanie.
Powrót do бар i жок, czyli jeszcze raz o „mieć”
O бар i жок, czyli dwóch specyficznych czasownikach, które służą do wyrażania posiadania lub braku czegoś, pisałam już tu. Teraz chcę rozwinąć ten temat o dalsze przykłady, a przy okazji utrwalić dopełniacz i przyrostek posesywny.
Czas teraźniejszo-przyszły prosty
Choć nazwa tego czasu brzmi skomplikowanie, jest on faktycznie prosty – przynajmniej w porównaniu do czasów złożonych. Poza tym służy do wyrażania czynności i zjawisk stałych, ciągłych, zaplanowanych, dziejących się z dnia na dzień itp.
Czasy czasownika
Kategoria czasu, podobnie jak w języku polskim, dzieli się na trzy części: czasy teraźniejsze, przeszłe i przyszłe. Poszczególne czasy mogą się różnić od polskich. Wszystkie łączy to, że ich tworzenie polega na dodawaniu do rdzenia czasownika właściwych przyrostków – jak to w języku aglutynacyjnym. Teraz tylko zasygnalizuję ich istnienie, a temat każdego czasu rozwinę osobno. Z nadzieją, że czasy pozostaną po prostu gramatyczne, a nie dramatyczne.
Być i mieć, czyli бар i жок
O tym, jak po kirgisku można „być”, pisałam w temacie o przyrostku osobowym. Dziś czas na „mieć”, ale pewne elementy „być” też się pojawią. Chodzi o słowa бар i жок, za pomocą których można wyrazić, że coś jest lub czegoś nie ma.