Języki turkijskie – klasyfikacja genetyczna wg Samojłowicza

Czy jest tu ktoś, kto pamięta początki tego blogu? Zaczynałam od wprowadzenia do języków turkijskich i ich klasyfikacji. Teraz chcę uzupełnić ten cykl o kilka dalszych części. Być może pasowałby on bardziej do mojego drugiego blogu Enesaj.pl, ale skoro zapoczątkowałam go tutaj, niech tu pozostanie.

Dziś przedstawiam klasyfikację rosyjskiego turkologa Aleksandra Samojłowicza (1880-1938), utworzoną na podstawie kryterium fonetycznego (patrz przypisy w nawiasach po nazwach grup). Została ona zaprezentowana w 1922 r. Zdobyła wtedy dużą popularność i do dziś jest uznawana za jedną z najważniejszych w historii badań nad tymi językami.

1. Grupa bułgarska (grupa r)

1.1. Język protobułgarski
1.2. Język czuwaski

2. Grupa ujgurska (grupa północno-wschodnia, grupa d)

2.1. Język staroujgurski
2.2. Język chakaski
2.3. Język szorski
2.4. Język tuwiński
2.5. Język tofalarski
2.6. Język jakucki
2.7. Język dołgański

3. Grupa kipczacka (grupa północno-zachodnia, grupa tau)

3.1. Język tatarski
3.2. Język baszkirski
3.3. Język kazachski
3.4. Język kirgiski
3.5. Język ałtajski
3.6. Język karaczajsko-bałkarski
3.7. Język kumycki
3.8. Język krymskotatarski

4. Grupa czagatajska (grupa południowo-wschodnia, grupa tag-łyk)

4.1. Język nowoujgurski
4.2. Język uzbecki

5. Grupa kipczacko-turkmeńska (grupa tag-ły)

5.1. Zachodnie dialekty języka uzbeckiego

6. Grupa oguzyjska (grupa południowo-zachodnia, grupa oł)

6.1. Język turecki
6.2. Język azerski
6.3. Język gagauski
6.4. Język turkmeński

Język kirgiski został przyporządkowany do grupy kipczackiej. W tej klasyfikacji zostały także uwzględnione języki wymarłe: protobułgarski i staroujgurski. Co ciekawe, jakucki i dołgański nie zostały wydzielone, lecz znalazły się w grupie ujgurskiej. Samojłowicz wyróżnił za to zachodnie dialekty języka uzbeckiego.


Zostaw komentarz