Temat kolejnej edycji projektu „W 80 blogów dookoła świata” brzmi „Powiedzenia i przysłowia w kraju X”. Język kirgiski jest bogaty w przysłowia i wyczerpujące potraktowanie tego tematu wymagałoby nie jednego, a kilku lub kilkunastu wpisów. Dlatego na potrzeby dzisiejszej akcji wybrałam te kirgiskie przysłowia, które mają odpowiedniki w języku polskim. Nie zawsze są to odpowiedniki dosłowne – chodzi mi przede wszystkim o wyrażenie sensu. Zapraszam do czytania i porównywania.
Адамды билиш үчүн аны менен бирге үч пуд туз жеш керек.
Zjesz beczkę soli, nim poznasz do woli. (dosłownie: aby poznać człowieka, trzeba z nim zjeść trzy pudy soli)
Акмак достон акылдуу душман артык.
Lepiej z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć. (dosłownie: lepszy mądry wróg, niż głupi przyjaciel)
Алма сабагынан алыс түшпойт.
Niedaleko pada jabłko od jabłoni.
Арам айтып, максатка жетпейт.
Kłamstwo ma krótkie nogi. (dosłownie: kłamiąc, nie osiągniesz celu)
Артык дөөлөт баш жарбайт.
Od przybytku głowa nie boli.
Асылсаң, асыл жыгачка асыл.
Jeśli spaść, to z dobrego konia. (dosłownie: jeśli powiesić się, to na szlachetnym drzewie)
Балык башынан чирийт.
Ryba psuje się od głowy.
Бөрү баласы ит бөлбөйт.
Natura ciągnie wilka do lasu. (dosłownie: wilcze szczenię nie wyrośnie na psa)
Дени соонун жаны соо.
W zdrowym ciele zdrowy duch.
Жел жүрбөсө, чөптүн башы кыймылдабайт.
Nie ma dymu bez ognia. (dosłownie: jeśli wietrzyk nie zawieje, źdźbło trawy się nie poruszy)
Койчу көп болсо, кой арам өлөт.
Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść. (dosłownie: gdzie wielu pastuchów, tam zdychają zaniedbane owce)
Оозу күйгөн үйлөп ичет.
Kto raz się sparzył, na zimne dmucha.
Өлгөн жолборстон тирүү чычкан артык.
Lepszy wróbel w garści, niż kanarek na dachu. (dosłownie: lepsza żywa mysz, niż martwy tygrys)
Өрдөк жокто чулдук бий.
Na bezrybiu i rak ryba. (jeśli nie ma kaczki, wystarczy kulik)
Сактансаң – сактаймын, сактанбасаң – отко кактаймын.
Strzeżonego Pan Bóg strzeże.
Сурай-сурай Мекеге барат.
Kto pyta, nie błądzi. (dosłownie: pytając, dojdziesz do Mekki)
Темирди кызыганда сок.
Kuj żelazo, póki gorące.
Темирчинин бычагы жок.
Szewc bez butów chodzi. (dosłownie: kowal nie ma noża)
Эки тоо кошулбайт, эки киши көрүшөт.
Góra z górą się nie zejdzie, człowiek z człowiekiem zejść się może.
Jeśli chcecie przeczytać powiedzenia i przysłowia z innych krajów, znajdziecie je w linkach innych członków grupy „Blogi językowe i kulturowe”. Gdybyście chcieli do niej dołączyć, piszcie maila na blogi.jezykowe1@gmail.com.
Chiny
Biały Mały Tajfun: Chińskie powiedzenia i przysłowia
Francja
Madou en France: Piękne francuskie cytaty
Français-mon-amour: Francuskie powiedzenia i przysłowia
Między Francją a Szwajcarią: Francuskie powiedzenia z kotami w roli głównej
Blog o Francji, Francuzach i języku francuskim: 5 francuskich mądrości ludowych
Hiszpania
Bzik Iberyjski: Hiszpańskie powiedzenia i przysłowia. Bzik w akcji W 80 Blogów Dookoła Świata
Litwa
Na Litwie: Litewskie powiedzenia i przysłowia
Niemcy
Niemiecki po ludzku: Przysłowia związane z czasem
Rosja
Blog o tłumaczeniach i języku rosyjskim: Rosyjskie powiedzenia związane z jedzeniem
Szwajcaria
Szwajcarskie Blabliblu: Mądrości ludowe Szwajcarów – szwajcarskie powiedzenia i przysłowia
Szwecja
Szwecjoblog: 5 zaskakujących szwedzkich powiedzeń
Tanzania
Suahili online: Suahilijskie przysłowia
Wielka Brytania
Angielskic2: Przysłowia w obrazkach
Specyfika języka: Powiedzenia i przysłowia angielskie – zgadniecie jakie?
English with Ann: Money, money, money czyli kasiaste angielskie powiedzenia
English-Nook: Angielskie powiedzenia i przysłowia
Angielski dla każdego: Po co słuchać piosenek na lekcjach angielskiego?
Włochy
Studia, parla, ama: Powiedzenia i przysłowia
Obserwatore: Dzwonimy po fachowca – słowniczek zwrotów i mądrości życiowych
Primo Cappuccino: Inspirujące cytaty najsłynniejszych Włochów na świecie
Dzięki za to zestawienie – to bardzo ciekawe, że różne narodowości mają podobne mądrości, a różnią się czasem szczegółami – zwierzętami czy zawodami, na których buduje się metafory
To zawsze jest ciekawe, bo uwarunkowane kulturowo. Założę się, że np. w Uzbekistanie jest więcej powiedzeń związanych z końmi
Uzbeckich przysłów na razie nie znam, ale w Kirgistanie też są takie związane z końmi. Może nawet więcej niż w Uzbekistanie, bo Kirgizi długo byli koczownikami, a Uzbecy wcześnie przeszli na osiadły tryb życia.
Lubię takie dowody na to, że ludzie mają jednak ze sobą więcej wspólnego, niż się różnią. Bo co to w sumie za różnica, czy kanarek, czy tygrys.
Ale podobne te przysłowia do naszych – przynajmniej sens mają ten sam, bo może różnią się zwierzęta, zawody i niektóre artefakty, ale mądrość płynie z nich ta sama! A jesteśmy niby tak daleko!
Zastanawia mnie etymologia tego powiedzenia z solą. Ja chyba bym umarła jedząc tyle soli, a nie skupiałabym się na poznawaniu innych ludzi 😛
Może jedzenie soli to odkrywanie tych cech drugiego człowieka, które niekoniecznie są tak wspaniałe, jak wydaje się na pierwszy rzut oka?
Ciekawe, że w kraju tak nam odległym, zarówno geograficznie jak i kulturowo, jest tak wiele tak podobnych przysłów i powiedzeń.