Języki turkijskie – klasyfikacja genetyczna wg Djaczka

Kontynuuję temat klasyfikacji języków turkijskich. Dziś prezentuję jedną z najnowszych, którą przedstawił w 2001 r. współczesny rosyjski językoznawca Michaił Djaczok. Jej podstawą jest analiza glottochronologiczna 100 słów z tzw. listy Swadesha.

Lista Swadesha to sporządzona przez amerykańskiego językoznawcę Morrisa Swadesha (1909-1967) lista 100 słów języka angielskiego uznanych przezeń za podstawowe. Djaczok przeprowadził analizę podobieństw i różnic między tymi wyrazami w poszczególnych językach turkijskich, oceniając udział wspólnego i różnego słownictwa w parach językowych (np. turecki-chakaski, tatarski-uzbecki, jakucki-tuwiński). Na tej podstawie wyodrębnił następujące podgrupy.

1. Podgrupa jakucka

1.1. Język jakucki
1.2. Język dołgański

2. Podgrupa tuwińska

2.1. Język tuwiński
2.2. Język tofalarski

3. Podgrupa bułgarska

3.1. Język czuwaski

4. Podgrupa zachodnia

4.1. Język tatarski
4.2. Język baszkirski
4.3. Język kazachski
4.4. Język turecki
4.5. Język turkmeński
4.6. Język azerski
4.7. Język chakaski
4.8. Język salarski
4.9. Wszystkie pozostałe języki turkijskie

Bardzo duża wydaje się podgrupa zachodnią. Wspólny zasób słów należących do niej języków wynosi ponad 90%. Poza tą grupą znalazło się zaledwie pięć języków, które autor sklasyfikował w trzech odrębnych podgrupach, co praktycznie pokrywa się z większością wcześniejszych klasyfikacji. Jednakże – patrząc na tę klasyfikację i porównując języki znajdujące się w różnych podgrupach – nadal można uznać niektóre z nich za dość podobne pod względem słownictwa mimo odległości i odmiennych warunków rozwoju (np. kirgiski i jakucki).


Zostaw komentarz