O harmonii samogłosek wspomniałam już na początku, wymieniając charakterystyczne cechy języka kirgiskiego. Dziś rozwinę ten temat, gdyż ma on kluczowe znaczenie dla odmiany rzeczowników przez przypadki, czasowników przez osoby i ogólnie dla wszelkich zjawisk związanych z aglutynacyjnością, czyli dodawaniem do rdzenia wyrazu jakichkolwiek afiksów.
Języki turkijskie – klasyfikacja genetyczna wg Achatowa
Przedstawiam kolejną klasyfikacje genetyczną języków turkijskich, sporządzoną przez radzieckiego turkologa pochodzenia tatarskiego – Gabdułchaja Achatowa (1927-1986). Sklasyfikował on języki turkijskie jako gałąź należącą do rodziny ałtajskiej. Rodzina ta oprócz języków turkijskich obejmuje języki mongolskie, tungusko-mandżurskie, japońsko-riukiuańskie oraz język koreański.
Języki turkijskie – klasyfikacja genetyczna wg Baskakowa
Podstawową jednostką podziału języków w klasyfikacji podanej przez Majewicza są rodziny: indoeuropejska, semito-chamicka, uralska, ałtajska, kaukaska i wiele innych. Języki turkijskie należą według niej do rodziny ałtajskiej.
Zaimek osobowy
W języku kirgiskim zaimki osobowe różnią się nieco od polskich. Po pierwsze – z powodu braku kategorii rodzaju. Po drugie – istnieją specjalne zaimki wyrażające formę grzecznościową, zarówno w liczbie pojedynczej, jak i mnogiej.
Podstawy klasyfikowania języków
Jako się rzekło, język kirgiski należy do języków turkijskich – i jest to być może jedyne stwierdzenie, z którym zgodzi się większość językoznawców. Nie istnieje bowiem żadna klasyfikacja genetyczna tych języków, która byłaby powszechnie uznawana za jedyną słuszną.
Wymowa – część II
Dalszy ciąg informacji o wymowie, które okazały się dość obszernym tematem, więc podzieliłam je na dwie części. Poprzednio pisałam o ogólnych zasadach wymowy poszczególnych dźwięków. Tym razem o procesach fonetycznych, które sprawiają, że wymowa danego dźwięku uzależnia się od jego sąsiedztwa.
Wymowa – część I
Część zagadnień związanych z wymową znalazła się już we wpisach o alfabecie i podziałach samogłosek. Czas je podsumować i uzupełnić najważniejsze informacje. A do tego – parę dygresji.
Klasyfikacja samogłosek
W języku kirgiskim samogłoski dzielą się na grupy na podstawie miejsca artykulacji, kształtu warg i długości dźwięku. Podziały te mają znaczenie dla wymowy spółgłosek sąsiadujących z daną samogłoską. Są także podstawą harmonii samogłoskowej, od której zależy postać sufiksów łączonych z rdzeniem danego słowa. Czas więc je poznać.
Kirgistan, Kurdystan, a może Kiribati?
„Nie ma takiego miasta – Londyn! Jest Lądek, Lądek-Zdrój…” – kto oglądał „Misia”, ten wie. Tymczasem takie Londyny zdarzają się naprawdę. Jednym z nich bywa właśnie Kirgistan jako stosunkowo młode państwo, które polskie (i nie tylko) media raczyły wspominać tylko z okazji kolejnych rewolucji. Mimo coraz większej liczby Polaków, która tam dociera, nazwa tego państwa nie jest najwyraźniej powszechnie znana.
Islam a język kirgiski
Większość Kirgizów to muzułmanie. Choć po pierwszych kontaktach z islamem w VIII w. przyjmowali nową religię stopniowo i zachowali wiele ze swoich wierzeń tradycyjnych, w języku kirgiskim na przestrzeni wieków wykształciło się własne słownictwo związane z islamem.