Poimek (жандооч), zwany też postpozycją, jest częścią mowy, która występuje w języku kirgiskim, a nie występuje w polskim. Jego nazwa brzmi podobnie jak przyimek i w dużym stopniu jest to prawidłowe skojarzenie, gdyż niektóre poimki odpowiadają polskim przyimkom. W języku kirgiskim nie ma bowiem przyimka, a jego funkcję pełni po części deklinacja rzeczownika, po części poimek. Poimki są nieodmienne i występują zawsze po rzeczowniku, którego dotyczą. Są związane z określonym przypadkiem deklinacji rzeczownika.
O kyrgyz_tili
Czas teraźniejszo-przyszły prosty
Choć nazwa tego czasu brzmi skomplikowanie, jest on faktycznie prosty – przynajmniej w porównaniu do czasów złożonych. Poza tym służy do wyrażania czynności i zjawisk stałych, ciągłych, zaplanowanych, dziejących się z dnia na dzień itp.
Miejscownik
Miejscownik (жатыш жөндөмө) w kirgiskiej deklinacji ma nieco szerszy zakres, niż w polskiej. Odpowiada na pytania кайда? (gdzie?) кимде? (u kogo?) эмнеде? (koło czego?) кайсы жерде? (w którym miejscu?) качан? (kiedy?). W zdaniu pełni funkcję okolicznika miejsca lub czasu. Tworzy się go poprzez dodanie przyrostka –да, który występuje w 12 wariantach.
Czasy czasownika
Kategoria czasu, podobnie jak w języku polskim, dzieli się na trzy części: czasy teraźniejsze, przeszłe i przyszłe. Poszczególne czasy mogą się różnić od polskich. Wszystkie łączy to, że ich tworzenie polega na dodawaniu do rdzenia czasownika właściwych przyrostków – jak to w języku aglutynacyjnym. Teraz tylko zasygnalizuję ich istnienie, a temat każdego czasu rozwinę osobno. Z nadzieją, że czasy pozostaną po prostu gramatyczne, a nie dramatyczne.
21 lat kirgiskiej waluty
Spośród środkowoazjatyckich republik postradzieckich Kirgistan jako pierwszy odszedł od rubla i wprowadził własną walutę – som. Stało się to 10 maja 1993 r. Historia pieniądza na ziemiach kirgiskich, przez które przebiegał Jedwabny Szlak, jest bogata i zasługuje na osobny temat. Dziś omówię tylko kilka językowych zagadnień związanym z pieniądzem.
Papież po kirgisku, czyli wpis o lekkim zabarwieniu filatelistycznym
Co Jan Paweł II ma wspólnego z Kirgistanem, choć nigdy tam nie był (odwiedził za to sąsiedni Kazachstan)? Znaczki pocztowe. Z okazji 25-lecia jego pontyfikatu, a potem po śmierci kirgiska poczta wydała takie oto serie znaczków. Podobne ukazały się w Tadżykistanie, a być może też w innych państwach Azji Środkowej.
Wielkanoc po kirgisku
Dzisiejszy wpis został przyłączony do wielkanocnej akcji Unii Azjatyckiej. W języku kirgiskim funkcjonuje niewiele słów związanych z Wielkanocą. Nazwa tego święta – Пасха майрамы – z pewnością została zapożyczona z rosyjskiego. Zmartwychwstanie to тирилүү, a zdanie „Jezus zmartwychwstał” brzmi Ыйса тирилди.
Manas i jego potomkowie, czyli najobszerniejszy epos świata
8 grudnia 2013 r. kirgiska trylogia epicka „Manas” („Манас”), „Semetej” („Семетей”) i „Sejtek” („Сейтек”) została wpisana na Listę Reprezentatywną Arcydzieł Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Choćby z tej okazji warto poświęcić jej uwagę. Kim był bohater, który w samej stolicy Kirgistanu doczekał się aż dwóch pomników?
O Wschodzie bliższym i dalszym, czyli myśli językowo-kuchenne
Co to jest Wschód? Jak oznaczyć, gdzie się zaczyna, a gdzie kończy? Myśląc o nim, każdy wyobrazi sobie coś innego. Ktoś pomyśli o Dalekim Wschodzie, ktoś inny o Bliskim, o Azji Centralnej, Kaukazie czy o wschodnich sąsiadach Polski. Czy na taki Wschód można w ogóle patrzeć jako na całość? Więcej tu pytań niż odpowiedzi, więcej luźnych przemyśleń, niż kategorycznych stwierdzeń.