Czy kirgiskie słowa są trudne do wymówienia? Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że nie. Rzeczownik w mianowniku lub czasownik w podstawowej formie to często krótkie wyrazy, tak jak үй (dom) czy же- (jeść). Ale w tym momencie wkracza aglutynacyjność i każde krótkie, proste słowo potrafi się kilkakrotnie wydłużyć, gdy przylepi się doń wszystkie niezbędne afiksy.
Fonetyka
Pułapki transkrypcji, czyli jak miał na imię Ajtmatow
Trwa Rok Czingiza Ajtmatowa, piszę więc o nim więcej, a i wcześniej, przygotowując przekład jego książki do druku, nie mogłam nie zastanowić się nad pisownią jego imienia. Czingiz? Czyngiz? Czyngyz? Jak właściwie powinno się to pisać – a może tak, jak Czyngis-chan?
Języki turkijskie – klasyfikacja genetyczna wg Tekina
Przedstawiam jeszcze jedną klasyfikację genetyczną języków turkijskich, sporządzoną przez tureckiego językoznawcę Talata Tekina. Jest to jedna z nowszych klasyfikacji (1989). Warto się z nią zapoznać ze względu na kryterium, na podstawie którego powstała.
To właśnie harmonia samogłosek…
Znalezione na forum o narodach turkijskich: „Może zauważyliście, że kiedy Kirgizi mówią, to im się wydłużają wargi. To właśnie jest harmonia samogłosek.”
Harmonia samogłosek
O harmonii samogłosek wspomniałam już na początku, wymieniając charakterystyczne cechy języka kirgiskiego. Dziś rozwinę ten temat, gdyż ma on kluczowe znaczenie dla odmiany rzeczowników przez przypadki, czasowników przez osoby i ogólnie dla wszelkich zjawisk związanych z aglutynacyjnością, czyli dodawaniem do rdzenia wyrazu jakichkolwiek afiksów.
Wymowa – część II
Dalszy ciąg informacji o wymowie, które okazały się dość obszernym tematem, więc podzieliłam je na dwie części. Poprzednio pisałam o ogólnych zasadach wymowy poszczególnych dźwięków. Tym razem o procesach fonetycznych, które sprawiają, że wymowa danego dźwięku uzależnia się od jego sąsiedztwa.
Wymowa – część I
Część zagadnień związanych z wymową znalazła się już we wpisach o alfabecie i podziałach samogłosek. Czas je podsumować i uzupełnić najważniejsze informacje. A do tego – parę dygresji.
Klasyfikacja samogłosek
W języku kirgiskim samogłoski dzielą się na grupy na podstawie miejsca artykulacji, kształtu warg i długości dźwięku. Podziały te mają znaczenie dla wymowy spółgłosek sąsiadujących z daną samogłoską. Są także podstawą harmonii samogłoskowej, od której zależy postać sufiksów łączonych z rdzeniem danego słowa. Czas więc je poznać.