W języku polskim do zadawania pytań służą zaimki pytające (kto? co? jak? itp.) oraz partykuła pytająca (czy?). W kirgiskim zaimki pytające są podobne, natomiast kwestia partykuły wygląda trochę inaczej. Zajmijmy się najpierw zaimkami.
Miesiąc: listopad 2013
Kirgiz, Koreańczyk – dwa bratanki, czyli teoria ałtajska
Do poruszenia tego tematu skłonił mnie… prezydent Kirgistanu Ałmazbek Atambajew. Rzecz jasna, nie osobiście. Czytając informacje o jego wizycie w Korei Południowej zwróciłam uwagę na to, w jaki sposób podkreślał powiązania kirgisko-koreańskie. Powiedział mianowicie: „My, Koreańczycy i Kirgizi, wywodzimy się z ałtajskiej grupy językowej, mamy wspólną praojczyznę”. Czy miał rację?
Szyk części zdania w językach turkijskich
Jedną z najpopularniejszych w językoznawstwie typologii syntaktycznych jest podział języków na podstawie szyku podstawowych części zdania: podmiotu (ang. subject – S), orzeczenia (verb – V) i dopełnienia (object – O). W niektórych językach pozycja tych elementów jest stała, a jej naruszenie zmienia znaczenie zdania. Inne języki dopuszczają większą dowolność, lecz mimo to dominuje w nich jeden model szyku.
Języki turkijskie w typologiach fonologicznych
Oto dwa przykłady klasyfikacji według typologii fonologicznych i miejsce, jakie zajmują w nich języki turkijskie. Jest to też okazja do porównania niektórych cech kirgiskiego i polskiego. Jako źródło informacji wykorzystałam opracowania Milewskiego i Majewicza.
Rzeczownik
Rzeczownik w języku kirgiskim, tak jak i w polskim, określa nazwy rzeczy, osób, zwierząt, roślin, zjawisk, czynności, miejsc, pojęć abstrakcyjnych itp. Niektóre kategorie gramatyczne różnią go jednak od rzeczownika w języku polskim.
Klasyfikacje typologiczne języków
Mamy już za sobą przegląd niektórych klasyfikacji genetycznych i próbę spojrzenia na języki turkijskie z perspektywy klasyfikacji geograficznych. Te pierwsze są oparte na podobieństwach pierwotnych wynikających ze wspólnego pochodzenia, te drugie – na podobieństwach wtórnych powstałych w wyniku bliskości geograficznej. Klasyfikacje typologiczne dotyczą natomiast wspólnych cech występujących w językach niezależnie od bliskości i pokrewieństwa.
Części mowy
Krótki wstęp przed zagłębieniem się w zagadnienia gramatyczne. W języku kirgiskim występują w większości takie części mowy, jak w polskim. Mogą one jednak podlegać innym kategoriom gramatycznym lub inaczej pełnić funkcje składniowe.
Języki turkijskie w klasyfikacjach geograficznych
Klasyfikacje geograficzne języków opierają się na ich wspólnych cechach wynikających nie ze wspólnego pochodzenia, lecz z sąsiedztwa geograficznego, nie pokrywają się więc z klasyfikacjami genetycznymi. Języki są w nich grupowane w ligi, a ligi – w cykle. Gdzie w tym wszystkim są języki turkijskie?